Bir önceki yayınımızda son olarak metan üreten mikro organizmaların çoğalma hızının diğerlerine göre düşük olduğunu vurgulamıştık.
Biyolojik prosesin(fermentasyon süreci) en zayıf noktası işte burasıdır!
Metan bakterileri değişken ortam koşullarına karşı son derece duyarlıdırlar...Bu önemli nedenden dolayı, ortam koşullarının metan oluşturan mikro organizmaların taleplerine uyarlanması gerekir.
Biyogaz tesislerinde biyolojik fermentasyon için gerekli ortam koşullarını doğrudan etkileyen parametreler:
1- Oksijen
Biyolojik prosesin(fermentasyon süreci) en zayıf noktası işte burasıdır!
Metan bakterileri değişken ortam koşullarına karşı son derece duyarlıdırlar...Bu önemli nedenden dolayı, ortam koşullarının metan oluşturan mikro organizmaların taleplerine uyarlanması gerekir.
Biyogaz tesislerinde biyolojik fermentasyon için gerekli ortam koşullarını doğrudan etkileyen parametreler:
1- Oksijen
Metan bakterileri(mikro organizmaları) dünya üzerindeki yaşamın ilk oluşumunda yer almıştır. Yakl. dört(4) milyar yıl önce atmosferin oluşmasından çok daha önce, yani oksijensiz ortamda varlıklarını sürdürmüşlerdir.
Çeşitli türleri vardır.
Biyogaz fermentörlerinde az da olsa oksijen bulunur. Biyolojik prosese(işleme) katılan bazı bakteriler hem oksijenli hemde oksijensiz ortamda yaşayabilirler.
Metan bakterileri de bu tür mikro organizmalarla ayni ortamda bulunduklarından, bunlar mevcut oksijeni önceden tüketirler...ve metan bakterilerinin yaşamını mümkün kılarlar.
Biyolojik desülfirizasyon(kükürt eliminasyonu) işlemi için fermentörlerin gaz depolayan bölümüne verilen havadaki oksijen bu bakteriler tarafından tüketilir.
2- Fermentör ısısı
Organik maddelerin fermentörlerde biyolojik bozunumunu sağlayan mikro organizmaların sıcaklık talepleri biyolojik prosesin en kritik parametrelerinden biridir.
En optimal fermentör sıcaklıklarının aşağı veya yukarı yönlü değişimi mikro organizmaların faaliyetlerini durdurmasına yol açabilir. Bu mikro organizmaların en optimal sıcaklık taleplerini bir önceki yayında vermiştik. Kısaca tekrarlarsak;
* Sakrofilik proseste ; < 25 C
*Mezofilik proseste ; 37-42 C
* Termofilik proseste; 43-52 C
olarak belirlenmiştir.
Sıcaklık zonlarının (bölgeler) mümkün olduğunca fermentörün her bölgesinde ayni sıcaklıklarda olması beklenir.
Hızlı, ve ani sıcaklık değişimleri mikro organizmalar için zararlıdır. ancak Metan bakterilerinin yavaş gerçekleşen sıcaklık değişimlerine uyum sağlayabildikleri bilinmektedir.
Bu nedenle proses otomasyonunda fermentör iç sıcaklığının belirli bir aralıkta sabit tutulması gerekir.
3- Kendiliğinden ısınma
Bazı mikro organizmalar karbonhidrat bozunması esnasında ısı(entolpi) açığa çıkarırlar. Bu durum esas olarak karbonhidrat içeren girdi malzemelerin çoğunlukta olduğu ortamda ortaya çıkar.
Bazı biyogaz tesisleri bu yüzden hidroliz fazını daha küçük, iyi izole edilmiş bir ön fermentör de gerçekleştirir.
Kendiliğinden oluşan ısınma, mesofilik yönteme göre çalışan biyogaz tesislerinde fermentasyon sıcaklıklarının normalden daha fazla yükselmesine sebep olur.
İyi planlanmış proses otomasyonu sayesinde bu durum kontrol altında tutulur.
Otomatik olarak verilen ikazla girdi malzeme beslemesi bir süre bekletilerek normalleşme sağlanır.
Aksi durumda mikro organizmalar ani yükselen sıcaklık değişimine uyum sağlayamaz ve en kötü durumda gaz üretimi sekteye uğrayabilir.
İki kademeli bir biyogaz tesisi akım şeması
Gelecek hafta devam edeceğiz.
Okurlarımızdan soru ve yorum bekliyoruz.
Hoşça kalın....
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder