22 Şubat 2015 Pazar

BİR BİYOGAZ TESİSİNİ BİRLİKTE PROJELENDİRELİM -2

Geçen haftaki yayınımızda başladığımız yeni yayınımıza kaldığımız yerden devam edelim.

2. adım yer seçimi idi. Yer seçimini yapmadan önce tesisimizin arazimiz üzerinde ne kadar yer kaplayacağını kabaca bilmemizde yarar var.

Daha önceki yayın kayıtlarımızda biyogaz tesisini oluşturan ana kısımları tek tek ele alıp incelemiştik ve hatırlarsanız tesisin fermentör veya biyolojik reaktör denilen betonarme veya çelik yapıdaki kısımlarının en fazla yer ihtiyacı olduğunu tespit etmiştik.  

Fermentör pratik uygulamalarda  ayr ayrı ve birbirinin hacmine yakın iki tank olarak yapılır. Bu iki ayrı kısıma ayrılmış fermentör aslında sadece bir fermentörün ikiye bölünmüş şeklidir. 
Pratikte bu uygulama kendini geçerli kılmıştır, çünkü bu şekilde ham madde daha iyi fermentasyona uğramaktadır. Fermentasyon da ana hedef ham maddenin Biyogaz potansiyelini sonuna kadar kullanmak olmalıdır!
Bu hedefi gözetmeyen bir planlama ve ardından projelendirme de ham maddenin gaz potansiyeli tamamen kullanılamaz ve bu da tesis verimliliğini doğrudan olumsuz etkiler, oysa siz verimli veya verimsiz olacak bir biyogaz tesisine ayni yatırımı yapmış olursunuz..! ne kötü bir sonuç..!

Ancak şunu bu noktada hemen söyleyelim ki, fermentörün iki kısımdan oluşmuş olması bunu her zaman garanti etmeyebilir.
    
Önemli olan tek veya iki parçadan oluşmuş fermentörde olsa, ham madde içindeki gaz potansiyelinin tamamıyla kullanılmasını sağlayabilecek bir planlamanın gerçekleşmesidir.. işte işin mühendislik kısmı burda büyük, büyük rol oynar...Tabi ki bunu siz yatırımcı ve girişimcilerden beklemiyoruz. Biliniz yeter, talep ediniz, isteyiniz, ve sorunuz..bu yayınların amacı size bu noktalarda yardımcı olmak ve destek vermektir..

Öyleyse, kabaca da olsa ilk yapmamız gereken iş, günlük atık miktarımızı, kendi deneyimlerimize göre hesap etmemizdir. Planlayıcıların bulduğu rakamı lütfen talep edin ve kendi saptadığınız miktarlarla kıyaslayın.. çünkü bu tespit tesisinizin kapasitesini, gücünü ve sürekliliğini belirleyecektir!
En gerçekçi rakamları ancak siz bilirsiniz.. günde, haftada, ayda ve yılda kaç römork veya kamyon atık oluşuyor..?

Varsayalım, sizin tesisiniz de ortalama günlük 10 traktör römorku sıvı/katı tırnak gübresi oluşuyor bundan eminsiniz.

Bu pratik olarak bir römork için 3-4 ton veya metreküp atık demek..10 römork dersek, günde 30 ton tırnak gübreniz var demektir.. ve bu yılda;

365 gün x 30 ton/gün = 10950 ton/yıl  eder. Bir hayli önemli miktar..!

Bakın bu malzemenin kabaca biyogaz potansiyelini hesaplayalım;

1 ton büyükbaş süt hayvanı tırnak gübresi yaklaşık olarak  23 metreküp biyogaz potansiyeli taşır... bu pratik olarak;

%55 metan gazı oranında; 13 metreküp Metan  gazına veya doğal gaza eşdeğerdir.

Bakınız, bu tam tamına 1000 adet mutfak tüpü eder...! potansiyele dikkat edin! müthiş...İsterseniz biyogaz üretip, metan gazı kısmını ayrıştırıp, bir yakıt istasyonu bile kurabilirsiniz.

Evet ama biz biyogaz tesisimizi planlamaya devam edelim..
Bundan sonraki adımda 3. adım, fermentörlerimizin yaklaşık hacimlerini, ve oradanda arazimizde kaplayacakları alanı birlikte hesap edeceğiz..

Değerli takipçi ve okurlarım, yayınları mümkün olduğunca kısa ve öz tutmaya gayret ediyoruz, bize bu knudaki fikirlerinizi bildirirseniz çok sevineceğiz, daha anlaşılır, daha öz ve doğru bilgi sunmak bizim asıl hedefimizdir...

Bir sonraki yayınımıza kadar hoşça kalın....


                               İki kısımdan oluşmuş bir fermentasyon kısmı ve tabana yakın
                               kısma döşenmiş ısıtıcı borular...   












14 Şubat 2015 Cumartesi

BİR BİYOGAZ TESİSİNİ BİRLİKTE PROJELENDİRELİM - 1

Bu yeni yayın dizimizde bir biyogaz tesisini birlikte projelendireceğiz.. Bundan amacımız şu;
Biyogaz tesislerine olan ilgi son teşvikler ve hibelerle birlikte arttı ve artmaya da devam edecek.
Yenilenebilir(yenienerji) enerji türlerinin sunduğu avantaj ve dezavantajları konuya girmeden bir önceki yayınımızda ele almıştık. Biyogaz tesisleri bir anlamda Atık değerlendirme ve geri kazanma tesisleri olarak ta değerlendirilebilir. Bu yönüyle biyogaz tesisleri özel bir değer kazanmaktadır. hayvan çiftliklerinde oluşan atıkların gelişigüzel depolanması yasa ile kısıtlanmıştır, ve çevreye doğrudan olumsuz etki yapmaktadır. Bu yönü ile biyogaz tesisleri özellikle hayvan çiftlikleri, gıda işleme endüstrisi için önemli bir entegre enerji kazanım tesisi olarak değerlendirilmelidir.

Nerde olursa olsun, bir biyogaz enerji üretim tesisine yatırım yapmayı düşündüğünüzde bir çok soruyu yanıtlamanız ve iyi bir ön planlama yapmalısınız. Bu önemli noktayı geçmiş yayınlarda sık tekrarladık. Öyle ise başlayalım:

1. ADIM

Biyogaz tesisinde ham madde olarak ne kullanacaksınız?

Çiftlik atıklarınız ise, atıklarınızın günlük, aylık, yıllık miktarını ve ne vasıfta olduğunu saptamalısınız... Çiftliğinizde atıklar mekanik sıyırıcılarla bertaraf ediliyorsa, bir ön toplama ve biriktirme havuzunuz vardır, ve gübre sıvı halde ve akışkandır.
Küreme yaparak temizleme yapıyorsanız atıklar muhtemelen yarı veya tam kuru durumdadır.
Temizleme esnasında su kullanıyorsanız, bu su içinde dezenfektanlar olabilir, tırnak altı atık içine bir miktar kuru yem karışıyor olabilir. Tüm bunlar planlama için önemli verilerdir. Bu verilerin tam ve eksiksiz saptanması gerekir.

Örnek A;
A- çiftliğinde mekanik otomatik sıyırıcılar var ve atık günlük düzenli olarak toplanıyor, ayrıca basınclı su ile yıkama gerektikçe yapılıyor, ve bu temizlik için kullanılan suyun miktarı da belirlenebilir durumda. A-çifliğinde içinde bir adet karıştırıcı parçalayıcı olan toplama havuzu var.

Atığın içinde yem artıkları veya silaj artıkları yok..! Burada planlama için çıkış koşulları ham madde bakımından belirli. Gerekirse atıktan rastgele bir numune alıp analiz ettirmek mümkün. 

Örnek B;

B-çiftliğinde ise tırnak altı atık malzeme traktörle küreme ile yapılıyor, ve her gün değil.. Ham madde genel de ve yaz aylarında oldukça kuru... sıvı kısmı kısmen tamamen buharlaşmış..

Burada ham madde kuru bir halde, ve planlama içinde oldukça dikkate alınması gereken bir durum var.   

Şimdi bu iki çiftliğe birer biyogaz tesisi projelendirdiğimizi var sayalım, ilk olarak şunu belirtelim ki, her iki tesisin ham madde besleme şekli birbirinden farklı olacaktır.
Dikkat ediniz, daha işin başında ayni tür ham madde olmasına karşın, durum projelendirme açısından farklılık arz etmektedir.!

Soru?; her iki tesiste de atık miktarlarının tonaj olarak aynı miktarda olduğunu varsayarsak, size göre hangi tesiste daha çok biyogaz üretilir?

Tabi ki ham maddenin kuru olduğu tesiste.. çünkü sudan biyogaz ve enerji elde edilemez...

Burdan şu sonucu çıkarabiliriz; Biyogaz tesislerinde kuru ham madde kullanıldığında biyogaz miktarı artar.


2. ADIM;

Biyogaz tesisini arazimde nereye yerleştirmeliyim..?

Çok fazla önemsenmiyecek bir nokta gibi görünse de, bu nokta planlama için oldukça önem taşır. Neden?

> ham madde nakli,
> ham madde şekli,
> ham madde transferi,
> Ulaşılabilirlik,
> Enerji nakil hatlarına olan uzaklık,
önemli etkenler olarak dikkate alınmalıdır.

Arazinizin vaziyet planları ve çiftliğin yerleşim planlarını da bu aşamada elinizde bulundurun..

Ne tür tesis olursa olsun, bir biyogaz tesisinin planlamasına yeterince zaman ayırmayı ihmal etmeyin!, çünkü bu zamanı projeniz uyugulanırken geri kazanacaksınız, ve projeniz o kadar kısa zamanda tamamlanacak...

Bir sonraki yayınımızda yer secimi için önemli olanları ele almaya devam edeceğiz...

Hoşça kalın...



















    

8 Şubat 2015 Pazar

BİR BİYOGAZ TESİSİNİ BİRLİKTE PROJELENDİRELİM....

Son yayınımızdan bu yana biraz zaman geçti. Takipçilerimizden ve yayınlarımızın yeni izleyicilerimizden mazeret beyan etmeden özür diliyoruz..

Bugün hep birlikte çiftlik tipi bir biyogaz tesisinin projelendirilmesinin nasıl yapılacağını içeren yeni bir yayına başlıyoruz. 
Bundan şunu hedefliyoruz; biyogaz tesisleri standart bir yapıya sahip değildir, ve her işletmenin kendi koşullarına göre en uygun bir sistem ve yöntemle projelendirilmelidir.

Organik ve biyolojik her türlü atık havasız bir ortamda belirli seviyedeki koşulların sağlanması ile fermentasyona(biyolojik organik çözülme,parçalanma, biyokimyasal dönüşüm) uğrar ve bu işlem sonunda içinde ağırlıklı oranda Metan gazı oluşan bir gaz bileşimi ortaya çıkar.
Metan gazı bir enerji kaynağıdır, ve çeşitli dönüşüm aygıtlarında enerjiye dönüştürülür.

Biz bu yayın dizimizde işin daha çok pratik uygulamasıyla ilgileneceğiz. Yayın dizimizi takip eden her kes çiftlik tipi bir biyogaz tesisinin nasıl projelendirildiğini bilecek ve kendi biyogaz tesisinin inşasında teklif vericilerden neleri talep edeceğini sebep-sonuç ilişkisi içinde anlayacaktır. Bu sayede yanlış yatırımların önlenmesi mümkün olacaktır.
Biyogaz tesislerinin ilk yatırım tutarı yüksektir. Çünkü bir PV-Güneş enerjisi tesisinde olduğu gibi yalın ve sade bir yapıya sahip değil, aksine komplike bir sistem teknolojisini içermektedir.

Buna karşın biyogaz tesisleri dış hava koşullarından asla etkilenmez ve yılın en az 8000 saati hiç durmadan enerji üretirler.
Yeri gelmişken bir alternatif, yenilenebilir enerji tesisi yatırımı gerçekleştirmeyi planlayan girişimci ve yatırımcılar için bu noktada, alternatif enerji çeşitlerinin avantaj ve dezavantajlarını sunmayı yararlı buluyoruz...

En son gelişmeler smart-grid(akıllı) şebekelerin gelecekte yaygınlaşacağını göstermektedir. Bu tüm alternatif enerji kaynaklarının ayni anda koordine bir ağ halinde birlikte enerji arz-talep durumuna göre esnek bir şekilde kullanılabileceği anlamına gelir.

1- Rüzgar enerjisi 

*  daha düşük bir yatırımla gerçekleştirilebilir,
*  lisanslı üretimde prosüdür uzun ve çileli,
*  üretilen her KWh için arazi gereksinimi daha az,
*  sadece önceden belirlenmiş yerlerde kullanılabilir..,
*  yıllık bazda ortalama rüzgar kuvvetleri önemli bir kriter oluşturur,
*  üretilen elektrik enerjisi sadece sınırlı saatlerde ve önceden hesaplanamayan       zamanlarda işe yarıyor..yani yeterli kuvvette rüzgar olduğunda...
*  enerji talebinin en düşük olduğu saatlerde (22:00 - 06:00) enerji üretimi en      yüksek düzeylerde olabilir..bu durum genellikle büyük su depolama                    göletleriyle dengelenmeye çalışılabilir, ancak bu çok yüksek yatırım gerektiren
   bir çözümdür...
* arazi ön hazırlama çalışmaları oldukça pahalıya mal olur.


2- PV-Güneş enerjisi

* son dönemlerde birim maliyetlerde düşüş var..
* daha az izin ve ruhsat prosedürü var, ancak kurulum yeri sorunları çıkabilir,
* kazanılan enerji sadece yeterli düzeyde(direkt ışınlanma) ışınlama olduğunda      ve tamamen GÜNDÜZ saatlerinde üretilebilir, gece asla..!
* her KWh başına gerekli olan alan (m2) en yüksek seviyededir..
* kollektörler(paneller) yaz aylarında ışınlanma ile ısınır ve verim kayıplarına          sebep olur, abzorbsiyon katsayısı yüksek panallerde bu dahada sorunludur.
* üretilen enerjinin depolanması hala büyük bir teknik sorundur. 

3- Biyogaz koenerasyon, trijenerasyon santralları

* Enerji yönetimi(arz-talep dengesi) en iyi bu teknoloji ile mümkündür,
* üretilen biyogaz iistenildiği kadar depolanabilir,
* saf metan gazına dönüştürülerek doğal gaz şebekesine basılabilir, bir bakıma      doğal gaz şebekesi sınırsız bir depolama sağlar..,
* üretilen gaz nakil hatlarıyla istenilen noktaya iletilebilir(zatelit sistem),
* kojenerasyon üniteleri + toleransla seçilerek, yılın her saatinde enerji talebinin
   seviyesine göre değerlendirilebilir,
* ayni zamanda elektrik  ve ısı enerjileri üretildiği için kullanım alanı ve tesis          verimliliği çok yüksektir, (% 95-98)
* organik-biyolojik her türlü atık enerji kazanımında değerlendirilerek ekolojik ve    ekonomik katma değer üretilir,
* biyogaz tesislerinde değerlendirilen biyolojik atıklar daha sonra atık değil,          nitelikli organik gübre vasfı kazanarak, toprak ve bitki verimliliğinin                    artırılmasında, iyi tarım uygulamalarında mineral gübre yerine kullanılır.

Bunlar de fakto gerçeklerdir, maksadımız bir alternatif enerji kazanım şeklinin favori gösterilmesi değildir, gelecekte alternatif enerji kaynaklarının tümünün kullanılamasından yanayız, ne ki biz bu alanda yatırım yapacak herkesin gözü ile bakmak, kafasıyla düşünmek ve kalbiyle his etmek istiyoruz. Hepsi bu...


Gelecek yayınımızda, orta ölçekli, özellikle bir çiftlik tipi biyogaz tesisinin yatırımı öncesi projeyi birlikte hazırlamaya başlayacağız..şimdiden elinizdeki değerlendirilebilecek atık miktarlarını tespit etmeye başlayın..

Hoşça kalın!